Ciekawostki 3 tygodnie temu

Ekohydrolog: Gwałtowne zjawiska pogodowe to nowa rzeczywistość

Rok 2024 przyniósł w Polsce ekstremalnych zjawisk pogodowych, które stają się nową rzeczywistością wymagającą adaptacji. Dr Sebastian Szklarek, ekohydrolog z Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii PAN, wskazuje, że intensywne opady, powodzie i susze są coraz częstsze i silniejsze, co jest konsekwencją postępujących zmian klimatycznych.

Globalny wzrost temperatury wpływa na nasilenie tych zjawisk. Według danych NOAA, średnia globalna temperatura powierzchni Ziemi w okresie od stycznia do listopada 2024 roku była najwyższa w 175-letniej historii pomiarów, wynosząc 1,28°C powyżej średniej z lat 1901-2000. Z kolei dane unijnej agencji ds. zmian klimatu Copernicus wskazują, że średnia globalna temperatura była o 1,62°C wyższa od poziomu sprzed epoki przemysłowej.

W Polsce skutkiem tych zmian była m.in. wrześniowa powódź w dorzeczu Odry, spowodowana przez chłodny niż, który nabrał wilgoci znad cieplejszych niż zwykle wód i przyniósł intensywne opady. Jednocześnie występowały lokalne podtopienia oraz susza hydrologiczna, z rekordowo niskim poziomem wód, m.in. Wisły.

Dla naszego regionu symptomatyczne jest również to, że coraz częściej występują opady nawalne, gdy w kilka godzin spada ilość deszczu równa np. miesięcznym normom, skutkując błyskawicznymi powodziami na lokalną skalę.

"Gdy prześledzimy ostatnie lata, to większość miast było dotkniętych takim zjawiskiem. One też mają prawo się zdarzyć, natomiast jeśli popatrzymy historycznie, to częstotliwość takich zjawisk rośnie" - zauważył rozmówca PAP.

Ekohydrolog zaznaczył, że w obliczu takich zjawisk, które nasilają się z roku na rok, musimy przygotować się do nowej rzeczywistości. Przygotowania te - mimo edukacji i komunikacji zagrożeń - nie nastrajają optymistycznie.

"Przecież modele klimatyczne już od lat mówiły, w jakim kierunku będzie zmierzać klimat. A widzimy, jakie jest tempo reakcji państw i społeczeństw na te ostrzeżenia" - stwierdził.

Dr Szklarek zaleca działania mające na celu zatrzymanie wody w miejscu opadu, co przeciwdziała zarówno powodziom, jak i suszom. Proponuje tworzenie niecek w parkach i na trawnikach, które zatrzymują wodę, oraz "odbetonowanie" miast, by zwiększyć retencję wody.

Eksperci z Polskiej Akademii Nauk również wskazują na potrzebę uwzględnienia wyzwań klimatycznych w działaniach po powodzi we wrześniu 2024 roku. Zalecają m.in. zrównoważoną gospodarkę przestrzenną, uwzględniającą błękitno-zieloną infrastrukturę, oraz zarządzanie zlewniowe w gospodarce wodnej.

W obliczu postępujących zmian klimatycznych, adaptacja do nowych warunków pogodowych staje się niezbędna. Odpowiednie działania mogą pomóc w minimalizacji negatywnych skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych, które stają się coraz bardziej powszechne.

Joanna Wnuk

Źródło:

https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C106004%2Cekohydrolog-2024-rok-jest-kolejnym-ktory-pokazal-ze-gwaltowne-zjawiska