Obłoki srebrzyste. Kiedy powstają najbardziej tajemnicze z chmur
Obłoki srebrzyste skrywają wiele tajemnic. Ich powstawanie wciąż nie jest do końca poznane. Naukowcy zastanawiają się, skąd tak wysoko nad ziemią para wodna, a także co w tym wypadku pełni rolę jąder kondensacji. Pewne jest natomiast to, że obłoki srebrzyste są wyjątkowym zjawiskiem, które robi wrażenie.
Najwyżej powstające chmury cirrus, które często obserwujemy na niebie, tworzą się na wysokości 6-10 km nad powierzchnią ziemi. Obłoki srebrzyste to nietypowe chmury, które powstają w mezosferze, 75-85 km nad naszymi głowami! Po raz pierwszy wspomniał o nich w 1885 roku Witold Cesarski, astronom polskiego pochodzenia.
Obłoki srebrzyste – kiedy można obserwować?
To niezwykłe zjawisko można zaobserwować po zmierzchu i o świcie, kiedy słońce znajduje się 6-16 stopni poniżej horyzontu. Ma to miejsce 1-4 h po zachodzie lub przed wschodem słońca. Wtedy to niższe warstwy chmur znikają w mroku, a Słońce nadal oświetla od dołu wysoko położone obłoki. Stąd też ma się wrażenie, że chmury świecą na ciemnym nieboskłonie.
Najczęściej obłoki srebrzyste można zaobserwować od maja do sierpnia, między 50, a 70 stopniem szerokości geograficznej północnej i południowej. Mamy zatem szczęście! Aby były one dobrze widoczne, przejrzyste niebo to podstawa. Warto zatem śledzić prognozy pogody na meteo.pl pod kątem zachmurzenia. Z wieloletnich badań wynika także, że aby pojawiły się obłoki srebrzyste musi być spełniony jeszcze jeden warunek. Obserwuje się je zazwyczaj przy niskiej aktywności Słońca.
Jak powstają obłoki srebrzyste?
Nasza planeta nadal skrywa przed nami wiele tajemnic. Obłoki srebrzyste są dosyć zagadkowym zjawiskiem. Naukowcy mają jednak swoje hipotezy. Do powstania chmur niezbędna jest para wodna. Wiemy, że w mezosferze jest jej znikoma ilość. Jedna z teorii mówi, że para wodna przedostaje się tam przez luki w tropopauzie. Może również powstawać w wyniku reakcji metanu z innymi związkami chemicznymi. Naukowcy biorą także pod uwagę, że para wodna może pochodzić ze startujących rakiet i wahadłowców. Co z kolei z jądrami kondensacyjnymi (niezbędnymi do powstania chmury) w miejscu, gdzie atmosfera jest tak rozrzedzona? Według naukowców ich rolę mogą pełnić pył wulkaniczny, pył kosmiczny, czy mikrometeory.
Zobacz też: Obserwuj niebo! Oto oznaki gwałtownej zmiany pogody
Obłoki srebrzyste to rzadkie zjawisko, ale warte obserwacji. Interesują nie tylko zwykłych obserwatorów, czy pasjonatów fotografii, ale przede wszystkim naukowców. Dlatego też w 2007 roku wyniesiono na orbitę sondę, która bada górne warstwy atmosfery, w tym także mezosferę, w której tworzą się obłoki srebrzyste.
Autor: Joanna Wnuk