Rekordowe mrozy i śnieżyce. Jakie były najbardziej ekstremalne zimy w historii Polski?
Zima w Polsce potrafi być zaskakująca. Choć klimat naszego kraju charakteryzuje się dużą zmiennością, historia zna zimy, które zapisały się w pamięci ze względu na swoje ekstremalne warunki.
Zima 1928/1929 – rekordowa fala mrozów
Zima ta uchodzi za jedną z najbardziej surowych w historii Polski. W styczniu 1929 roku zanotowano najniższą w historii temperaturę w Polsce – -41°C w Żywcu (według niektórych źródeł -40,6°C). Zamarzły rzeki, w tym Wisła, a życie w miastach niemal zamarło. Brak odpowiednich instalacji grzewczych powodował ogromne trudności w ogrzewaniu domów.
Zima stulecia 1962/1963
Trwała ponad trzy miesiące, od grudnia do marca. Temperatury spadały regularnie poniżej -30°C, a śnieg leżał nieprzerwanie przez 100 dni. Zaspy sięgały nawet kilku metrów. Wiele miejscowości zostało odciętych od świata. Była to jedna z najchłodniejszych zim w całej Europie XX wieku. Lodowe pokrywy na Bałtyku utrzymywały się wyjątkowo długo.
Zima 1978/1979 – katastrofalny atak zimy
Zima zaczęła się gwałtownie, w Sylwestra 1978 roku. W ciągu kilku dni spadły ogromne ilości śniegu, co sparaliżowało cały kraj. Temperatury w styczniu spadały poniżej -25°C. Transport publiczny przestał działać, przerwano dostawy prądu i wody. Władze PRL-u ogłosiły stan klęski żywiołowej. Zimą 1979 roku powstało określenie „zima stulecia”, które odnosiło się zarówno do warunków pogodowych, jak i chaosu organizacyjnego w państwie.
Zima 1986/1987 – rekordowe mrozy
W połowie stycznia 1987 roku temperatury w niektórych miejscach Polski spadły do -30°C, a w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej nawet do -40°C. Systemy grzewcze nie wytrzymywały obciążenia, a zamarzające rury wodociągowe prowadziły do wielu awarii. Zima ta była szczególnie dotkliwa dla wschodnich rejonów Polski, gdzie brakowało węgla do ogrzewania.
Zima 2005/2006 – współczesna zima stulecia
Choć mniej surowa niż poprzednie, wciąż wyróżniała się długim okresem mrozów. W styczniu 2006 roku notowano temperatury poniżej -35°C. Wysokie koszty ogrzewania, zwiększona liczba przypadków hipotermii oraz problemy komunikacyjne. Wiele osób zaczęło porównywać tę zimę do legendarnych zim z PRL-u.
Zobacz też: Śnieżny efekt jeziora – jak powstają lokalne śnieżyce?
Joanna Wnuk